Kırım Türkleri

Konu: Kırım Türkleri Ptsi Tem. 07, 2008 6:22 pm

Kırım Türkleri

Kırım Türklüğünün tarihi Kimmerlerle başlar Taurlar, İskitler, Alanlarla devam eder. M.S. 370 lerde Kırım Hun Türkleri ile tanışmıştır. VI. y.y da Hun İmparatorluğunun çöküşü ile Kırım'a Avrupa'nın batı steplerinden Türkçe konuşan halklar gelmeğe başladı. Daha sonra Macarlar Peçenekler ve XI. y.y da da Kıpçaklar Kırım'a geldiler. 1223 yılında Moğollar Türklerle birlikte Kırım'a geldiler. Cengiz Han'dan sonra Kırım torunu Batu'ya düştü. Kırım yarım adasının kuzeyinde Kıpçak bozkırında Kumanlar (Kıpçaklar) 1030 dan itibaren bölgenin Türk halklarından Bulgar, Hazar ve Peçeneklerle birlikte hakimiyet kurmuşlardı. Altun ordu ismi ile tarih sahnesine çıkan bu Türk devleti Batu Han'ın kız kardeşi ve halefi Berke Han (1256 - 1266) İslam dinîni tebasının büyük bir kısmı ile birlikte kabul edilmişti. 14. y.y da Türkçe resmi dil olarak kabul edilip Yarlıklar Türkçe yazılmaya başlanmıştır. 1391 yılında Timur Altın Ordu Hanı Toktamış Han'ı yenince Altın Ordu Devleti bir süre sonra dağıldı. 15. y.y da ilk yarısında Gıyasettin'in oğlu Hacı Geray müstakil Kırım Hanlığını kurup 1441 yılında özel parasını bastırdı. 1453 yılında Hanlığın sınırları 600.000 km. ye varıyordu. Kırım'ın tamamen Kırım Hanlığının eline geçmesinde Osmanlı ve Kırım Türkleri anlaştılar. Cenevizliler yarımadadan atıldılar. Kırım Hanı Mengli Geray zamanında yapılan bir anlaşma ile Kırım Osmanlılara bağlandı. 1774 Küçük Kaynarca Anlaşması ile başlayan süreç, sonucu 1812 Bükreş Anlaşması ile Osmanlı Türklerinin Kırım üzerinde söz hakları kalmamıştı. Rus yönetimi döneminde sürekli idari bağlantılar, Rus iskanı ve Türk göçünü teşvik ile Kırım'da Ruslaştırma politikası hız kazandı. 1800 yılına kadar Kırım'dan göçü sağlanan Türk sayısı 500.000 'i buluyordu.

1851 Bahçesaray'ın Avcı köyünde dünyaya gelen büyük fikir ve dava adamı kültür milliyetçisi " Dilde Fikirde İşte Birlik" şiarının sahibi İsmail Bey Gasparalı ile Türk dünyasında başlayan siyasi hareketle Kırım Türklüğü yeni bir safhayı başlattı. İstanbul'da kırımlı milliyetçiler 1909 yılında ilkin "Kasım Talebe Cemiyeti"ni sonra da " Vatan Cemiyeti"ni kurdu. Kırım Tatarları 25 Mart 1917 Akmescit'de bir kongre yaptılar. Kırım Müslümanları Merkez İcra Komitesi bir toplantı yaptı. Bağımsız Kırım Cumhuriyetinin kurulma yolundaki gelişmeleri devam ederken, 23 Şubat 1918 tarihinde hareketin liderleri Ruslar tarafından idam edildi. Kırım Muhtar Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu. 1920'den II. Dünya Savaşı başlarına kadar 35.000 Kırım Türk öldürüldü veya Sibirya'ya sürüldü. 24/1

22 Haziran 1941 yılında taahütlerini yerine getirmediği iddiası ile Ukrayna'ya saldıran Almanya 31 Ekim 1941'de Ortokapıdan Kırım'a girdi. Almanlara karşı Ruslar tarafından cepheye sevkedilen Kırım Tatar Türkleri, bu defa Almanlar tarafından Ruslara karşı cepheye sürülüyordu. Kırım Türkü iki ayrı cephede birbirlerini imhaya sevkedildi. Rus Partizanları Korumasız Kırım Türk ailelerini Almanlara hizmet ettikleri iddiası ile imhaya başladılar. II. Dünya Savaşından 2,5 yıl Alman işgalinde kalan Kırım'da, Kırım Tatar Türkleri " Doğu İşçisi" ve Doğu Lejyonu Askeri" olarak Almanya'ya gönderilmişlerdir. Bu dönemde Almanlar da Kırım'ın nüfus yapısını değiştirmeye çalışmışlardır. Almanlar savaşı kaybedip geri çekilmeye başladıklarında Nisan 1944 da Kızıl Ordu ve KGM Kırım'da Türk katliamını tekrar başlattı. Bunu sürgün izledi. 1990'dan sonra Kırım Tatar Türkleri tekrar Kırım'a dönmeye başladılar