28 kasim 2008 tarihte bugun

Şair ve oyun yazarı Melih Cevdet Anday, 2002'de İstanbul'da vefat etti.

Kategori	: Kültür/Sanat
Tarih	: 28 Kasım 2008 08:23

Melih
Cevdet Anday, 1915'de İstanbul'da doğdu. Ankara Gazi Lisesi'ni
bitirdikten sonra Milli Eğitim Bakanlığı Yayın Müdürlüğü'nde
danışmanlık, Ankara Kitaplığı'nda memurluk ve gazetecilik yaptı.

Akşam
ve Cumhuriyet gazetelerinde deneme yazıları yazdı. 1954'den sonra bir
süre İstanbul Belediye Konservatuarı Tiyatro Bölümü'nde fonetik ve
diksiyon öğretmenliği yaptı.

Edebiyatın birçok türünde eserler
verdi. Orhan Veli ve Oktay Rifat'la beraber, Batı'nın önemli şair ve
yazarınlardan çeviriler yaptı. 2002 yılının kasım ayında İstanbul'da
hayata gözlerini yumdu.

Anday'ın, arkadaşları Orhan Veli ve
Oktay Rifat gibi Varlık dergisinde yayımladığı ilk şiirlerinde, dönemin
ortak dil beğenisini simgeleyen sözcüklere kapıldığı söylenebilir.

Mavi
iklimlerde, dal dal erguvan açan rüyalar biçiminde duyarlılıkları
yansıtmaya çalışırken, kendi hayatından, deneylerinden
kaynaklanmadığını düşündüren söyleyişlere öykünmüştür. İkinci
Dünya Savaşı'ndan sonra dünyayı saran ölüm fırtınası karşısında,
yoksulluk, haksızlık ve yalan karşısında, arkadaşları gibi Anday'ın da
sık sık ince yergiye başvurduğu görülür.

Garip'ten çok sonra
'Rahatı Kaçan Ağaç' gibi, uyak kullanılarak, geleneksel denge
anlayışının sağlanmak istendiği bir şiirde bile kendini ince yergiden
alamaz.

Öte yandan çelişkileri sergileme, yergi, olay gibi yan
imkanlardan, toplumsal sorunlara bağlı konuları işlerken yararlanmaya
çalıştığı söylenebilir.

Bir bölümü 'Yaprak' dergisi çıkarken
yazılan 'Telgrafhane'yi (1952) oluşturan şiirlerinin büyük çoğunluğunun
bu olanaklara dayanarak kurulmuş olması raslantı değildir.

'Tohum'
ve 'Telgrafhane' gibi döneminin iki önemli şiiri ise şairin, hem içerik
hem biçim yönünden kendini sınırlamadığını, değişik yönlere açılmak
istediğini gösterir.

Genel özellikleri bakımından 1940-1952
yıllarında kazandığı deneylerin bileşkesi olarak kabul edilen
şiirlerden oluşan 'Yan Yana'da dörtlü kuruluşların belirgin bir biçimde
çoğaldığı görülür.

Orhan Veli'nin kaleminden Anday

"Son
zamanlarda Melih Cevdet'i daha çok anlıyorum... Senelerdir, durmadan
yenilikler peşinden koşuyor. Her şiiri bir tecrübenin mahsulüdür. Melih
Cevdet'e çok az şiir söylüyor diyenler, o şiirlerin ne ince
süzgeçtelerden geçirildiğini sezdikleri vakit ne kadar haksız
olduklarını anlayacaklardır." (1 mayıs 1946)

"Melih Cevdet,
'Rahatı Kaçan Ağaç' adlı şiirinde mesut bir ağaçtan bahsediyor. O ağaç
mesuttur, çünkü saadet kelimesini bilmiyor. Sadece, tabiat içinde
yaşıyor. Tabiatsa güzeldir, sevilir. Tabiat içinde, ancak mesut olunur.
Halbuki insanlar içinde yaşayan, insanlardan gönül çekmeyi, dert
çekmeyi öğrenen insan kolay kolay mesut olamaz. Ağacı, kuşu, karıncayı
kıskanır. Melih Cevdet de aynı kıskançlığı duyuyor." (1 kasım 1946)

Başka neler oldu:

1912: Arnavutluk bağımsızlığını ilan etti.
1919: Düşmana karşı Maraş mücadelesi başladı.
1920: Eşref Edip ve Mehmet Akif'in birlikte çıkardıkları 'Sebil-ür Reşat' dergisi, Kastamonu'da yayımlanmaya başladı.
1922: Yunanistan'da, yenilgiye neden olan kabine üyeleri ile Başkomutan Hacıanesti, idama mahkum edildi.
1928: İlk kadın avukat Beyhan Hanım, İstanbul Birinci Ticaret Mahkemesi'nde bir kadın sanığı savundu.
1934: Hakimiyet-i Milliye gazetesi, 'Ulus' adıyla çıkmaya başladı.
1938: Atatürk'ün vasiyetnamesi, Ankara Üçüncü Sulh Mahkemesi'nde açıldı.
1940: Savaş
şartları nedeniyle, Milli Korunma Kanunu hükümlerine dayanılarak,
üreticilerin 500 kilogramın üzerindeki tahıl ürünlerini Toprak
Mahsulleri Ofisi'ne teslim etmeleri zorunluluğu getirildi.
1943: Churchill,
Stalin ve Roosevelt Tahran'da bir araya geldi. Toplantıda, ikinci
cephenin açılması, Türkiye'nin savaşa girmesi, dünyanın savaş sonrası
düzeni, Polonya'nın geleceği, müttefik çıkarmasının Fransa'ya
yapılması. Bu konferans Türkiye'nin savaşa girmesi isteğinin en net
telaffuz edildiği toplantı oldu.
1950: 11 ekimden beri Kore'de bulunan Türk Birliği de savaşa katıldı.
1958: Türkiye-Fransa ve Türkiye-Belçika arasında mali yardım antlaşmaları imzalandı.
1983: Ankara Metrosu projesi, Bakanlıklar Arası İmar Koordinasyon Kurulu'nda görüşülerek onaylandı.
2002: Abdullah
Gül başkanlığında kurulan 58'inci Hükümet, 170 milletvekilinin 'ret'
oyuna karşı 346 milletvekilinin 'kabul' oyuyla güvenoyu aldı.
2002: Türkiye'nin
önde gelen anayasa hukukçularından, Galatasaray Üniversitesi Hukuk
Fakültesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Bülent Tanör, kanser tedavisi gördüğü
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi'nde vefat etti.