Tarihte bugün: 27 Ocak

Sovyetler Birliği'nin Kızıl Ordu birlikleri, 27 Ocak 1945'te Polonya'da Almanya'nın kurduğu Auschwitz-Birkenau kampını ele geçirdi.




Auschwitz-Birkenau kampı, Nazi Almanyası tarafından II. Dünya Savaşı döneminde kurulmuş en büyük Nazi Alman ölüm kampıdır. İlk kurulan ana kamp Auschwitz I 'in 3 km. ilerisinde inşa edilmiştir.

Polonya'nın Krakow şehrinin 60 km. batısında, küçük bir şehir olan Oświęcim'in yakınlarında bulunur.

Auschwitz-Birkenau'ya tüm Avrupa'dan 1,3 milyon insan yerleştirilmiştir. Bunların, 1 milyonu Yahudi olmak üzere 1,1 milyonunun öldürüldüğü tahmin edilmektedir.

Yaklaşık 900 bin kişi kampa geldikleri anda doğrudan gaz odalarına gönderilmiş ya da vurularak öldürülmüştür. Kalan 200 bin kişi, hastalık, eksik beslenme, kötü muamele, tıbbi deneyler nedeniyle ve daha sonra gönderildikleri gaz odalarında ölmüştür.

Auschwitz ismi, Yahudi Soykırımı (Holokost) sürecinde kurban olanların ve dolayısıyla II. Dünya Savaşı'ndaki Nazi dehşetinin sembolü olmuştur.

Bu kamplarda, Yahudi, Roman, homoseksüeller gibi Nazilerin düşman ilan ettikleri gruplar başta olmak üzere 6 milyon kişi ölmüştür.

1979 yılında İnsanlığın Kültür Mirası listesine eklenen bu iki kampın kalıntıları ve Yahudi mezarlığı, Auschwitz-Birkenau Devlet Müzesi ve Holokost (Yahudi soykırımı) anma mekânı olarak kamuya açılmıştır.

17 Ocak ve 23 Ocak 1945 arasında 60.000 kişi kamptan çıkartılarak batıya doğru bir nevi tehcire zorlanır. Bu yürüyüşe katılamayan güçsüz ya da hasta 7.500 tutuklu kamplarda ya da çevresinde kalır. 300'den fazlası vurularak öldürülür.

Kızıl Ordu'nun hızlı ilerlemesinin planlanmış bir imha hareketini önlediği yönünde tahminler yürütülmüştür.

27 Ocak 1945'de General Pawel Kurotschkin komutasındaki 60. Ordu Ukrayna cephesi birlikleri öğleden önce Ausschwitz III Monowitz kampına gelirler. Orada bırakılmış yaklaşık 600 ila 850 tutukludan 200'ü tıbbi yardıma rağmen takip eden günlerde güçsüzlükten ölür.

Birlikler, 27 Ocak öğleden sonra ana kamp Auschwitz I ve Auschwitz-Birkenau kamplarına girerler. Birkenau'da 4.000'i kadın olmak üzere 5 bin 800 güçsüz ve hasta tutuklu geride bırakılmıştır. Dezenfekte edilen barakalarda, enfeksiyonlu, eksik beslenmiş ve travmalı tutuklulara bakım yapılır.

Bir kaç gün sonra dünya kamuoyu bu hunharca eylem konusunda bilgilendirilir. Kamplarda, SS'in geride bıraktığı bir milyondan fazla giysi, yaklaşık 45 bin çift ayakkabı ve 7 ton insan saçı bulunur.

Başka neler oldu:

* 1299 - Osmanlı Devleti kuruldu.
* 1915 - Amerika Birleşik Devletleri deniz kuvvetleri Haiti'yi işgal etti.
* 1918 - ABD'li romancı Edgar Rice Burroghs'un yarattığı 'Tarzan'ı konu alan ilk film, 'Gorillerin Tarzan'ı' (Tarzan of the Apes) adıyla ABD'de gösterime girdi. Aktör Elmo Lincoln, beyazperdenin ilk Tarzan'ı oldu.
* 1937 - Cenevre'de Milletler Cemiyeti toplantısında Hatay'ın bağımsızlığı kabul edildi.
* 1973 - Amerika Birleşik Devletleri ve Vietnam ateşkes anlaşması imzaladı.
* 1973 - Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Mehmet Baydar ve Konsolos Bahadır Demir Ermeni terör örgütü ASALA tarafından öldürüldü.
* 1983 - Dünyanın en uzun (53,9 km) denizaltı tüneli açıldı. Tünel Japonya'nın Honshu ve Hokkaido adalarını birbirine bağlıyor.
* 2000 - Kamuoyunda, İkinci Manisa davası olarak bilinen 10'u tutuklu 14 sanığın yargılandığı ve Yargıtay tarafından iki kez usulden bozulan davada, sanıklar, 2 yıl 6 ay ile 15 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı.
* 2006 - Endonezya'nın doğusunda 7,7 büyüklüğünde deprem meydana geldi.

Bugün doğanlar

* 1756 - Wolfgang Amadeus Mozart, Avusturya'lı besteci (ö. 1791)
* 1832 - Lewis Carroll, İngiliz yazar, matematikçi, mantıkçı (ö. 1898)
* 1924 - Rauf Denktaş, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurucusu, siyasetçi
* 1931 - Gazanfer Özcan, Tiyatro ve sinema sanatçısı
* 1936 - Samuel C. C. Ting, Nobel Ödülü sahibi ABD'li fizikçi

Bugün ölenler

* 1635 - Nef'i, Şair
* 1851 - John James Audubon ABD'li ressam (d. 26 Nisan 1785)
* 1901 - Giuseppe Verdi, İtalyan besteci (d. 1813)
* 1983 - Louis de Funès, Fransız sinema oyuncusu (d. 1914)