Tarihte Bugün: 02 Mart

02/03/1900 Bertolt Brecht'le birlikte oluşturduğu keskin toplumsal yergiye dayalı devrimci opera ile tanınan Alman besteci Kurt Weill.


02/03/1918 Asker Ailelerine Yardımcı Hanımlar Cemiyeti Nuriye İsmail (Canbolat) Hanım başkanlığında kuruldu. Cemiyet Enver Paşa'nın eşi Naciye Sultan'ın himayesindeydi. Dernek bir yıl içinde 6247 kişiye yiyecek dağıttı.


02/03/1924 Halk Fırkası grup toplantısında Şer'iye ve Evkaf Vekaletlerinin kaldırılmasına ve öğretimin birleştirilmesine karar verildi.


02/03/1931 Sovyet toplumsal ve ekonomik sisteminde sonunda Sovyetler Birliği'ni çöküş ve dağılmaya götüren reformları başlatan eski SBKP Genel Sekreteri Mihail Gorbaçev.


02/03/1942 Amerikalı kısa öykü ve roman John Irving.


02/03/1946 Kuzey Vietnam'da Ho Şi Minh cumhurbaşkanı seçildi.


02/03/1949 Piyade mermisi piyade havanı ve kapsül üreten Nuri Killigil'e ait İstanbul Sütlüce'deki mühimmat fabrikasında aralıklarla iki büyük patlama oldu. Milli Savunma Bakanlığı'nın denetimi altında bulunan fabrikada çıkan yangın çevrede büyük paniğe yol açtı. Yangının baruthaneye sıçramasıyla yerle bir olan fabrikada 6'sı itfaiye eri olmak üzere 35 kişi öldü. Ölenler içinde fabrikanın sahibi ve Enver Paşa'nın kardeşi olan Nuri Killigil de vardı. Killigil'in II. Dünya Savaşı yıllarında Almanlarla sıkı ilişkiler içinde olduğuna dair belgeler Uğur Mumcu'nun 40'ların Cadı Kazanı isimli kitabında yayımladı.O yıllarda Nuri Paşa'nın ırkçılık-turancılık düşleri ile Almanların Sovyetler Birliği'ni yıkma planları örtüşüyordu. Paşa birçok kez Almanya'ya gitmişti. Bir süre sonra Almanlar Nuri Paşa'nın planlarını uygun görmeyince Nuri Paşa fabrikadaki işlerine yoğunlaştı. Yürürlükteki İş Yasası göre silah fabrikalarında çalışan işçilere daha fazla prim ödenmesi gerekiyordu. Nuri Killigil İşçi Sigortaları Kurumuna fabrikada "harp imalatı ile iştigal etmeyeceğini" bildirmişti. Oysa patlama sonrasında fabrikada el bombası havan imal edildiği ortaya çıktı.


02/03/1950 Van'ın Özalp ilçesinde hayvan kaçakçılığı yapan 33 kişiyi sorgulamadan kurşuna dizdirmek suçundan yargılanan emekli Orgeneral Mustafa Muğlalı'nın yargılanması sona erdi. Genelkurmay Askeri Mahkemesi Muğlalı'ya 20 yıl hapis cezası verdi.


02/03/1956 Cumhurbaşkanına hakaretten sanık Ulus gazetesi yazarı Şinasi Nahit Berker1 yıl hapse mahkum oldu.
02/03/1956 Fransa Fas'ın bağımsızlığını onayladı.


02/03/1957 Türkiye'de çağdaş beden eğitiminin yerleşmesine öncülük eden spor eğitimcisi Selim Sırrı Tarcan İstanbul'da öldü. Tarcan İsveç Kraliyet Askeri Beden Eğitimi ve Jimnastik Akademisi'ni bitirmişti. Uzun yıllar beden eğitimi öğretmenliği yaptı. Terbiye-i Bedeniye Spor Beden Terbiyesi çok sayıda kitaplarından bazılarıdır.


02/03/1958 Yunanistan'da Konstantin Karamanlis başbakanlıktan istifa etti.


02/03/1960 İstanbul'da gece sessiz yürüyüş yapan 500 teknik okul öğrencisi polis tarafından dağıtıldı.
02/03/1960 Necip Fazıl Kısakürek Atatürk'ün hatırasına yayım yoluyla hakaret ettiği gerekçesiyle18 ay hapis cezası daha aldı.


02/03/1961 Türkiye demokratik özgürlükler konusunda Avrupa Konseyi'ne güvence verdi.


02/03/1962 Hindistan'da Nehru'nun Kongre Partisi seçimleri büyük bir oy farkıyla kazandı.


02/03/1968 Amerikan hükümeti hesap uzmanları Türkiye'ye yapılan yardımın kullanış şeklini eleştirdiler. Uzmanlar Amerikan Kongresi'nde bugün verdikleri raporda şu noktalara dikkat çektiler: Türkiye Amerikan yardım fonlarından aldığı18 milyon dolarla yeni yol ve iş makinaları almıştır. Aynı makinalar Amerikanın ihtiyaç fazlası stoklarından 370 000 dolara alınabilirdi. Yardımlar Milletlerarası Kalkınma Teşkilatı'nın politikasıyla bağdaşmayan bazı malların ithalinde kullanılmıştır.


02/03/1973 Türk basınını temsil eden dokuz kuruluş "Fikir suçu çağ dışıdır" görüşünde birleşerek yürürlükteki kanunlarda değişiklik yapılmasının zorunlu olduğunu açıkladılar ve basın suçlularının affedilmesini istediler.


02/03/1974 Bazı gazeteler son zamların getirdiği yük nedeniyle sayfa sayısını azalttı günlük eklerin yayımına son verdi.
02/03/1974 TRT Televizyon çarşamba hariç haftada yedi gün yayın yapmaya başladı.


02/03/1977 Türkan Şoray "Dünya Kadın Rejisörleri Festivali"ne katılmak için Belçika'ya gitti.


02/03/1979 Adalet Partisi (AP) lideri Süleyman Demirel hükümetin kaybettiği prestiji orduya sığınarak toplamaya çalıştığını ileri sürerek "Ordunun gölgesinde iktidar olunmaz" dedi.


02/03/1981 Dünya Gazetesi yayın hayatına başladı.


02/03/1983 Kapatılan Adalet Partisi Samsun Milletvekili ve eski Ulaştıma Bakanı Hüseyin Özalp ile Sinop'un Erfelek ilçesi eski belediye başkanı Orhan Altay hakkında toplu silah kaçakçılığı yaptığı iddiasıyla dava açıldı.


02/03/1984 Sıkıyönetim uygulamasının kaldırıldığı13 ilden 8'inde olağanüstü hal uygulaması TBMM'de kabul edildi. Olağanüstü halin askeri idareden sivil idareye geçiş olduğunu söyleyen İçişleri Bakanı Ali Tanrıyar "Olağanüstü hal ile valilere geniş hak tanınmıştır. Bu yetkilerin vatandaşın temel hak ve özgürlüklerini gözetir biçimde uygulanacağı tabiidir. Olağanüstü uygulanacak illerde hareket tarzı valilere bir genelgeyle duyurulacaktır" dedi.
02/03/1984 DİSK'e bağlı Yeraltı Maden-İş sendikasının 25 yöneticisi hakkında İstanbul Sıkıyönetim Savcılığı tarafından dava açıldı.
02/03/1984 ABD.. Kongresi Kıbrıs sorununda ilerleme Sağlanıncaya kadar Türkiye Yunanistan ve Kıbrıs Rum kesimine yapacağı yardımları askıya aldı.


02/03/1985 Orly katliamı davasında karar açıklandı. ASALA örgütü militanı Varujan Garbisyan müebbet Soner Nayır15 Ohannes Semerciyan10 yıl hapis cezasına çarptırıldı.15 Temmuz1983 yılında Fransa'nın Orly Havaalanı'nda ikisi Türk 7 kişinin ölümüne yol açan bombalı saldırının sanıklarına verilen bu cezalarla ASALA ilk defa ağır bir cezaya çarptırılmış oldu.
02/03/1985 Anavatan Partisi Genel Başkanı Turgut Özal partisinin İzmir Kongresi'nde yenilgiye uğradı. Turgut Özal'ın açık destek verdiği Atilla Yurtçu İzmir il başkanlığı seçimini liberallerin adayı Şükrü Okurer karşısında18 oy farkla kaybetti.


02/03/1988 İzmir Buca Cezaevi'nde ayaklanma çıktı.
02/03/1988 Azerbaycan'da Ermenilerle Azerilerin çatışmalarından sonra Sovyetler Birliği Azerbaycan'a askeri birlikler yolladı sokağa çıkma yasağı kondu.


02/03/1990 Yıldız Üniversitesi'nde öğrenciler 35 saat işgal eylemi yaptı eylemden sonra 200 öğrenci gözaltına alındı.


02/03/1994 5 DEP'li ve1 DEP kökenli bağımsız milletvekilinin dokunulmazlıkları kaldırıldı. Hatip Dicle ve Orhan Doğan meclis kapısında gözaltına alındı. Dokunulmazlıkları kaldırıldıktan sonra iki geceyi TBMM'de geçiren 5 milletvekili DGM'ye teslim oldu.
02/03/1994 Türkiye'nin ilk ve en çok film çeken kadın yönetmeni Bilge Olgaç henüz elli dört yaşındayken Taksim'deki evinde çıkan yangında yanarak öldü. Yönetmenliğe başrolünü Yilmaz Güney'in oynadığı "Üçünüzüde Mıhlarım" adlı filmle başladı. İlk deneyiminde yaşadıklarını şöyle anlatmıştı. "Genç bir kadındım. Üstelik bu işi kadın olarak ilk kez yapan insandım. İlk önce bir kadın ne yapabilir diye bakıyorlardı. Kuşkulu bir bakıştı. Ben de çok sert bağırıp çağıran bir rolü benimsedim. Fakat sonradan bu rolden vazgeçtim. Çünkü insanlar artık bana inanıyorlar ve güveniyorlardı." Linç adlı filmiyle Adana Altın Koza Film En İyi Yönetmen ödülünü kazandı.1984 yılında çektiği Kaşık Düşmanı filmiyle Antalya Film Şenliği'nde En İyi Üçüncü Film ve En İyi Senaryo ödüllerini Fransa'da düzenlenen Uluslararası Kadın Yönetmenler Festivali'nde Büyük Ödülü ve Jüri Özel Ödülü'nü kazandı. Gülüşan İpekçe Yarın Cumartesi Gömlek Kurşun Adres Sormaz Bilge Olgaç'ın yönetmen olarak imza attığı filmler arasındadır.


02/03/2000 Pendik Kaymakamlığı Nobel ödüllü İtalyan yazar Dario Fo'nun "Kabin Oyunları" adlı tek kişilik tiyatro oyununun sahnelenmesine erkekleri tecavüze kışkırttığı gerekçesiyle izin vermedi.
02/03/2000 İngiltere16 aydır Londra'da ev hapsinde tutulan eski Şili diktatörü Pinochet'in salıverilmesine karar verdi. Pinochet kendisini isteyen ülkeler itiraz etmeden apar topar ülkeyi terketti.


02/03/2004 İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün büyük oğlu Ömer İnönü 80 yaşında İstanbul'da vefat etti.