9 EKIM - OCTOBER 9 Tarihte Bugün - Today in History

9 EKIM - OCTOBER 9 Tarihte Bugün - Today in History 9 Ekim 1937
Nazilli’de çocuklar tarafından yapılan bir karşılama töreni

A welcoming ceremony given by the children of Nazilli (October 9 1937)

Cumhurbaşkanı Atatürk, Nazilli Basma Fabrikası tesislerini gezerken
(9 Ekim 1937)

Nazilli Fabrikası Atatürk tarafından işletmeye açıldı.
Pamuk ile Atatürk'e bilgi veren, fabrika direktörü Fazlı Turga’dır.
(9 Ekim 1937 )

1944 - Anıtkabir’in temel atma töreni yapıldı.

Başbakan Şükrü Saraçoğlu, Anıtkabir'in temelini attı.
Rasattepe'de, Anıtkabir inşaatına başlanılması ve ilk harcı Başbakan Şükrü Saraçoğlu'nun koyması.
Anıtkabir'in inşaatına 9 Ekim 1944 günü saat 10.00'da görkemli bir temel atma töreni ile başlandı.
Kaynak: www.tsk.mil.tr/anitkabir

1938 - Atatürk'ün, Ankara-Erzurum demiryolunun Erzincan'a ulaşması nedeniyle Başbakan Celâl Bayar'ın telgrafına cevabı: "Muhterem halkın bu önemli ve mesut olaydan pek yerinde olarak duyduğu hislerini belirtirken bana karşı gösterdiğini bildirdiğiniz hislerden çok duygulandım."

Atatürk'ün, kız kardeşi Makbule (Atadan), Afet (İnan) ve Sabiha Gökçeni beraber kabulü (Atatürk'ün yanında 35 dakika kalmışlardır).

Atatürk'ün, 45 dakika süreyle radyo dinlemesi.

1937 - Nazilli basma fabrikası, Atatürk'ün katıldığı törenle açıldı.
Atatürk'ün, saat 14.00'de Nazilli'ye gelişi, Nazilli Basma Fabrikası'nı işletmeye açışı.
Atatürk'ün, Nazilli'den Söke'ye hareketi, saat 20.00'de söke'ye gelişi.

Nazilli Basma Fabrikasi, Nazilli Bozdogan yolu üzerinde 65000 m² lik bir alanda kurulmustur. 25 Agustos 1935 yilinda temeli atilan ve 09 Ekim 1937 tarihinde büyük bir törenle Atatürk tarafindan hizmete açilan "ilk Türk basma fabrikasi" dir.

Cumhuriyetin en büyük eserlerinden biri olan Nazili Basma Fabrikasi'nin açilis töreni ve geçit resmini Atatürk yanindaki zevatla Fabrika Idare Binasinin balkonundan izlemistir. Açilis yapildiktan sonra ayni binada bugün "Atatürk Müzesi" olarak ayrilan odada Atatürk yanindaki zevat ve fabrika yetkilileriyle bir toplanti yapmistir. Bu toplantinin anisina toplanti masasi, koltuklar, telefon ve açilisla ilgili cam negatifler burada korunmaktadir. Fabrika idari binasi giris kapisinin sag yanina günün anisina konulan kitabe söyledir.

"Atatürk, birinci endüstrilesme planina göre, Sümerbank'in kurdugu ilk Türk basma fabrikasini açti. 9 birinci Tesrin 1937"

Kaynak: www.kulturturizm.gov.tr/TR/BelgeGoster

1934 - Atatürk'ün, Üçüncü Balkan Güreş Kongresi'nin saygı ve bağlılık telgrafına cevabı: "Kongre dolayısıyla hakkımda gösterilen duygulara teşekkür ederim."

Atatürk'ün, Fransa Dışişleri Bakanı Bartu'nun suikast sonucu ölümü nedeniyle Fransa Cumhurbaşkanı Albert Lebrun'a başsağlığı telgrafı.

Atatürk'ün, Yugoslavya Kralı Alexandre'ın ölümü üzerine Kraliçe Mari, Veliaht Piyer ve Krai Naibi Prens Paul'a başsağlığı telgrafları.

1933 - Atatürk'ün, akşam İstanbul'dan trenle Ankara'ya hareketi.

1930 - Safiye Ayla Mulen Ruj’da konser vermeye başladı.

1927 - Atatürk'ün, Bursa'dan Ankara'ya hareketi.

1925 - Atatürk'ün, Balıkesir'de heyetleri kabulü, şehirde tetkik ve ziyaretleri.

1924 - Atatürk'ün, Erzurum'da sabah Muş ve Bitlis'ten gelen heyetleri kabulü.
Atatürk'ün, Erzurum'dan hareketle depremden zarar gören Hasankale (Pasinler) ve köylerinde incelemelerde bulunması (akşam tekrar Erzurum'a dönüşü).

Öğleden sonra Belediye'yi, Komutanlığı, okulları, hastaneleri ziyareti; Lise'de ve Erkek Öğretmen Okulu'nda şereflerine verilen çaylarda öğretmenlerle sohbeti.

Atatürk'ün, Lâtife Hanım'ı Ankara'ya götürmek üzere Başyaver Salih (Bozok) Bey'e direktifi, bu direktif üzerine Lâtife Hanım'ın otomobille Erzurum'dan ayrılışı ve Atatürk tarafından uğurlanışı. (Lâtife Hanım, Erzincan'a geldiğinde -oraya bir gün sonra Atatürk'le beraber gelecek olan- Kılıç Ali'ye verilmek üzere Kolordu Komutanı Asım (Gündüz) Paşa'ya bir mektup bırakmıştır. Kılıç Ali'ye verilecek olan bu mektubun içinde ayrıca, kapalı zarf içinde Lâtife Hanım tarafından Atatürk'e yazılmış bir mektup da bulunuyordu. Bu mektup, Atatürk'ün Erzincan'a geldiği 10 Ekim 1925 gecesi Kılıç Ali tarafından kendisine sunulmuştur). [Kocatürk]

1922 - Mudanya Konferansı görüşmeleri (3-11 Ekim).

Refet Paşa'nın (Bele) Ankara Hükümetince İstanbul temsilciliğine aynı zamanda Doğu Trakya'yı teslim almaya memur edilmesi.

Atatürk'ün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin gizli oturumunda konuşması: "Görülüyor ki Trakya'yı bize vermek istemiyorlar ve gelecekte temin etmek istedikleri şekle şimdiden bir şekil vermek istiyorlar. Halbuki bizim istediğimiz şey, Trakya'nın ve İstanbul'un doğrudan doğruya bizim hükümetimize teslim olunmasıdır.".

İsmet Paşa'nın Atatürk'e telgrafı: "Trakya'yı bize hakikaten vermek fikrinde görünmüyorlar!"

İsmet Paşa'nın, Atatürk'e Mudanya Konferansı gelişmeleri ve itilâf Devletleri temsilcilerinin barış şartları hakkında telgrafı.

İsmet Paşa'nın, Atatürk'e Mudanya Konferansı görüşmeleri hakkında diğer bir telgrafı: "Fransızlar, bütün güçleriyle İngiliz tekliflerini desteklemekle meşguldürler." [Kocatürk]

Franklin Bouillon'un, Mudanya'dan, Atatürk'e telgrafı: "...İngiltere'nin, Konferans'tan evvel yapmak istediği bütün fedakârlıkları yaptığını hissettim(!)"

Atatürk'ün, İtilâf Devletlerinin barış şartlarını bildiren İsmet Paşa'ya, görüşlerini bildiren cevabî telgrafı: "...Vuku bulacak öneriler projesi, tarafınızdan kabule uygun bir hale getirildikten sonra, hükümetin onayını almak kaydıyla, tarafınızdan kabul edildiğini ifade edebilirsiniz."

1922 - Mudanya Conference (3-11 October); armistice signed on October 11.

1919 - Atatürk'ün, Teke Mutasarrıfı Celâl Bey'e telgrafı: "Bölgeniz dahilindeki yabancıların hareket ve demeçlerine dair muntazam bilgi verilmesi, bilhassa İtalyanların vaziyetinin dikkatle izlenmesi."

Harbiye Nazırı Cemal Paşa'nın, Atatürk'e Heyet-i Temsiliye ile görüşmek üzere İstanbul hükümetince Bahriye Nazırı Salih Paşa'nın Anadolu'ya hareketinin uygun görüldüğünü bildiren ve görüşme yerini soran telgrafı.

General Harbord'un, Amerika'ya gitmek üzere bindiği Martha Washington gemisinden, Samsun'da iken Atatürk'e mektubu: "...Başkanı olduğunuz Cemiyet'in siyasal amaçlarını belirten mektubunuzu Samsun'da aldım."

İngiltere Savunma Bakanı Winston Churchill'in, İngiliz Genelkurmay Başkanlığı tarafından hazırlanan bir raporu ilgililere göndermesi: "Mustafa Kemal'in liderliğindeki millî hareketin gayesi. Türk topraklarının Yunan, İtalyan ve Ermeniler arasında paylaşılmasına engel olmaktır." [Kocatürk]

1917 - 9 Ekim 1917 Tarihinde becayişen 2 nci Ordu Kumandanlığı'na tayin kılınmıştır.
Kaynak: Atatürk'ün Özlük Dosyası

Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın, Atatürk'ün istifasına cevabı: "Telgrafınızı okudum. Gerçekten bu vaziyette bu vazifeyi yapmanın müşkül olacağını takdir ediyorum. 2. Ordu Komutanı olarak Fevzi Paşa ile karşılıklı yer değiştirmeniz uygun görülerek onaya sunulmuştur." (Atatürk, bu telgraf üzerine Başkomutan Vekilliği'ne istirahate ihtiyacı olduğunu ifade ile İstanbul'a hareketi için izin istemiş, uygun cevap gelmesi üzerine İstanbul'a hareket etmiştir.

Atatürk'ün, tekrar Diyarbakır'da bulunan 2. Ordu Komutanlığı'na atanması (Atatürk, bu atamayı kabul etmediğinden işlem yürürlük kazanmamış, kendisi 2. Ordu Komutanı sıfatiyle izinli sayılarak Halep'ten İstanbul'a gelmiştir.

2. Ordu Komutanı Fevzi (Çakmak) Paşa'nın, Atatürk'ün yerine 7. Ordu Komutan Vekilliğine atanması.

1916 - Allied offensive on the Salonika Front.

1914 - Anvers'in düşüşü.
İngiltere Almanya'ya abluka uygulama kararı aldı.
Odesa'nın topa tutulması.